در مراسم رونمایی از سه دستاورد کتابخانه مجلس به مناسبت هفته کتاب مطرح شد؛
حداد عادل: تاریخچه کتابخانه مجلس تدوین شود/قاسمیان؛ دیجیتالسازی همه اسناد کتابخانه مجلس تا سال آینده
حداد عادل، رییس فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی در مراسم رونمایی از سه دستاورد کتابخانه مجلس پیشنهاد تدوین تاریخچه کتابخانه مجلس را داد و حجت السلام و المسلمین قاسمیان وعده بارگذاری همه اسناد قبل و بعد انقلاب را تا اواسط سال بعد داد.
حداد عادل، رئیس فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی با تشکر از ریاست کتابخانه مجلس گفت: بعد از مدتها با دعوت حجتالسلام و المسلمین به کتابخانه مجلس آمدم؛ با علاقه 60 ساله به کتابخانه مجلس که از دوران دانشآموزی در من ایجاد شده است به این کتابخانه تعلق خاطر دارم و با اشتیاق در این جلسه شرکت کردم.
وی تاکید کرد: محیط بهارستان، تالار و کتابخانه مجلس بخشی از میراث فرهنگی حال حاضر ماست که باید قدر آن را بدانیم و اهمیت آن را بشناسیم. اما دلم از دیوارکشیها و اقدامات خشنی که بعد از حمله داعش، ناگزیر به انجام آن برای حراست از کتابخانه و مجلس شدند، گرفت؛ واقعا این اقدامات خشن با روحیات یک مکان فرهنگی مطابقت ندارد هر چند که گریزناپذیر است.
مشاور مقام معظم رهبری با اشاره به اینکه وجود کتابخانه در کنار مجلس قانونگذاری در همه جای دنیا یک رسم شناخته شده است، گفت: قانونگذاری یک مساله مهم است که با زندگی مردم سرو کار دارد هر چه این قانونها با واقعیت منطبق باشد، تاثیر بهتری در زندگی مردم خواهد داشت.
وی با بیان اینکه کتابخانهها با هدف دسترسی نمایندگان و مطالعه آثار مورد نیاز آنها در کنار مجالس شکل گرفت، اظهار کرد: نمایندگان باید اطلاعات لازم برای قانونگذاری را کسب کنند. نمونه بارز کتابخانههای جهان، کتابخانه کنگره آمریکاست که موفق و نمونه است. بعد از تشکیل مجلس شورای اسلامی، کتابخانهای تشکیل شد تا نیاز مطالعاتی نمایندگان را برطرف کند. این کتابخانه قرار بود محل ارجاع نمایندگان مجلس شورای اسلامی باشد اما این اتفاق نه قبل از انقلاب رخ داد نه بعد از آن.
وی افزود: هر چند کتابخانه مجلس در طول سالیان سال، به به یک مرکز و موسسه علمی و فرهنگی در مقیاس علمی تبذیل شد، اما با هدف رجوع نمایندگان مجلس، تشکیل شد که البته این امر محقق نشد با این حال تفاوتی نمیکند که نمایندگان از این کتابخانه استفاده کنند یا خیر، مهم این است که محل رجوع محققان و پژوهشگران باشد.
حداد عادل، درباره اطمیمنان مردم، محققان و پژوهشگران به مجلس و آستان قدس رضوی برای سپردن مجموعههای اهدایی گفت: در سالهای بعد از مشروطه، مجلس یکی از مکانهای مورد اعتماد مردم و محققان بود و پژوهشگران مجموعههای اهدایی خود را به مجلس میسپرند تا در محل کتابخانه آنجا حفاظت شود؛ زیرا میدانستند با وجود اتفاقات مختلف، مجلس دچار حوادث نمیشود و این کتابها در امان میمانند.
وی از آستان قدس رضوی هم بهعنوان یکی از مجموعههای مهم و قابل اطمینان در بخش نگهداری کتاب نام برد و گفت: آستان قدس رضوی هم دراین سالها یکی از مکانهای مورد اعتماد محققان و پژوهشگران برای اهدای کتاب بود. در مجموع محققان، آثار ارزشمندی را به کتابخانه مجلس و آستان قدس رضوی در طول این سالها اهدا کردند.
مشاور مقام معظم رهبری با پیشنهاد تدوین تاریخ یا تاریچه کتابخانه مجلس گفت: پیشنهاد میکنم تاریخچهای براساس یک کار پژوهشی برای کتابخانه مجلس تهیه شود تا بینش و هدف بنیانگذاران این کتابخانه مشخص شود.
وی با تاکید بر اینکه این کتابخانه صندوق امانت ملی کشور است که به کتابخانه مجلس داده شده است؛ گفت: این صندوق بهعنوان یک میراث باید شناخته شود و در عین حال برای شناسایی آن از سوی افراد هم اقدام شود.
حدادا عادل گفت: کتابخانه ایرانشناسی کتابخانه موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی یکی از بهترین کتابخانههای موجود در ایران است که شاید نظیرش در کشورش نباشد و گنجینهای است که از سوی کتابخانه مجلس سنا به کتابخانه مجلس افزود شد.
وی عنوان کرد: انتقال محل قوه قانونگذاری از بهارستان به مجلس سنای سابق، بهشدت مرا ناراحت کرد. همیشه دوست داشتم مجلس در محل فعلی خود بهارستان باشد اما نمایندگان مجلس هفتم، با این رخداد مخالف بودند. در واقع یکی از اهداف و اصرار من در بازگرداندن محل استقرار قانونگذاری به بهارستان، نزدیکی به کتابخانه مجلس بود.
مشاور مقام معظم رهبری تاکید کرد: من معتقدم کتابخانه مجلس باید در نزدیکی مجلس باشد تا بتوان بر آن نظارت داشت و برای آن وقت گذاشت. مساله دیگری که در آن زمان مورد توجه قرار داشت، ایجاد موزه مجلس بود که امروز در شکل حقیقی و مجازی شکل گرفته است؛ اما مقدمات ایجاد این موزه در آن زمان مطرح شده بود.
حداد عادل با اشاره به ایجاد کتابخانه ویژه نمایندگان در سالهایی که ریاست کتابخانه مجلس را داشت؛ عنوان کرد: من با ایجاد این کتابخانه در نزدیکی صحن مجلس تلاش کردم کتابخانه را نزد نمایندگان ببرم اما این کتابخانه بعد از مدتی منحل شد.
وی با ذکر نام عبدالحسین حائری، نسخهپژوه بزرگ که بیش از 20 سال ریاست کتابخانه مجلس را بر عهده داشتند، عنوان کرد: این شخص نقش مهمی در گردآوری و حفظ نسخ خطی چاپ سنگی و سربی کتابخانه مجلس داشت. شخصیتی که رهبر، بسیار مشتاق دیدار ایشان بود و این اتفاق در مجلس هفتم و با هماهنگیهای بنده رخ داد.
تا نیمه سال بعد همه اسناد قبل و بعد انقلاب وارد سامانه شود
رئیس کتابخانه موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه کتابخانه مجلس قصد دارد 40 نشست تخصصی را در حوزههایی مانند اندیشه برگزار کند، گفت: بنابر تاکید رئیس جدید مجلس شورای اسلامی امیدواریم بتوانیم این کتابخانه را بیش از پیش پاتوق رفتوآمد اندیشمندان کنیم.
وی با انتقاد از اینکه سیاستمداران ما کتاب نمیخوانند، گفت: مساله قانونگذاری باید براساس فکر و اندیشه باشد اما متاسفانه بسیاری سیاستمداران ما اهل مطالعه و کتاب نیستند به همین دلیل ممکن است هر حرفی بزنند.
حجتالسلام و المسلمین قاسمیان با تشکر از همه روسای قبلی کتابخانه مجلس گفت: این میراثی که اکنون به دست ما رسیده حاصل تلاش همه روسای کتابخانه مجلس در دورههای گذشته تاکنون است و نباید گفت، آنها کاری انجام ندادند و فقط ما کار را پیش بردیم.
وی درباره فعالیتهایی که از زمان شروع ریاستش بر کتابخانه مجلس انجام داده است، عنوان کرد: وقتی کتابخانه مجلس را تحویل گرفتیم واقعا در حوزه کتاب و سند نمیدانستیم چه منابعی داریم و چه کاری باید انجام دهیم. منابع کتاب و سند کتابخانه مجلس از سال 92 تاکنون «رفخوانی» نشده بود. در حوزه سند آشفتگیهای زیادی داشتیم، بسیاری از سندها داخل کارتنهای نامناسب نگهداری شده بود که حتی این کارتنها باز نشده بود. بسیاری از سندهای بعد از انقلاب در داخل کارتنهای بازنشده قرار داشتند.
قاسمیان با اشاره به اینکه مرمت بسیاری از این کتابها بیش از سه سال زمان میبرد، گفت: با تحویل کتابخانه مجلس براساس تاکید رئیس جدید مجلس شورای اسلامی بر شفافسازی، مردمیسازی و هوشمندسازی کتابخانه مجلس تصمیم گرفتیم اول، «رفخوانی» کنیم تا بدانیم چه کتابها و سندهایی در کتابخانه داریم.
وی با اشاره به پیشبرد نهضت «دیجیتالسازی» گفت: تا پایان دوره مجلس شورای اسلامی همه سندهای کتابخانه مجلس مرمت و سپس دیجیتالسازی میشوند. متاسفانه سندها در یک محیط مطلوب نگهداری نمیشد و بعضا بعضی سندها اصلا از کارتن بیرون نیامده بود تا بدانیم اصلا وجود دارند.
رئیس کتابخانه موزه و مرکز اسناد مجلس گفت: ما بنا داریم کتابخانه مجلس را بهصورت تخصصی اداره کنیم امروز میدانیم چه منابعی داریم و میدانیم باید آنها چه کنیم. مهمترین مبحث در استفاده از منابع مانند سند و کتاب بحث دیجیتالسازی و استفاده آن از سوی محققان و پژوهشگران است زیرا اگر منبعی در دنیا با کلیک بهدست نیاید مرده است و در جهان شناخته نمیشود. باید این نکته را دانست که اوصیا کردن و تهیه فهرستنویسی از منابع کتابها و سندها برای زنده نگه داشتن آنها یک ضرورت است.
قاسمیان با اشاره به افتتاح موزه مجازی مجلس شورای اسلامی گفت: امروز 2500 شیموزه داریم اما بهدلیل کمبود جا، فقط 500 تا 600 شی را به نمایش گذاشتیم. این موزه مجازی با موزه مجازی لوور پاریس مطابقت دارد و اگر بیشتر نداشته باشد کم ندارد. موزهای که از موزه واقعی، امکان بهتری برای بازید دارد. زیرا قابلیتهایی مانند سه بعدی بودن آثار باعث میشود، اشیا و سندها بهتر دیده و خوانده شود.
وی با اشاره به نهضت دیجیتالسازی در دوره جدید گفت: تا پیش از دوره جدید تنها پنج درصد منابع دیجیتالسازی شده بودند، اما امروز همه 28 هزار جلد نسخه خطی، سنگی و سربی اسکن و دیجیتالسلزی شدند؛ همچنین نخستینبار عکس سندهای کتابخانه مجلس در «باغ میراث بهارستان» بارگذاری شده است اما باید دسترسی به محتوا هم فراهم شود. اسناد کتابخانه مجلس برای نخستینبار مرتب، مرمت و اسکن شدند. امیدواریم تا نیمه سال آینده، همه اسناد دیجیتال شده قبل و بعد از انقلاب، وارد سامانه «باغ میراث بهارستان» شود.
در این مراسم از 10 کتاب علم و پژوهشی و یک نشریه جدید با نام «نامه اندیشه» انتشارات کتابخانه مجلس و همچنین «تور موزه مجازی» و «باغ میراث بهارستان» با حضور میهمانان رونمایی شد.
نظر شما